H?U SINH R?CH LÚA

by Dông A. Nguy?n

Overview

HẬU SINH RẠCH LÚA - MỘT MẠCH ĐẤT BIẾT THỞ
Có những truyện không bắt đầu từ ý nghĩ. Có những lời không khởi đi bằng câu chữ. Mà khởi đi bằng một tiếng thở dài. Một khúc nghẹn. Một nhịp tim ngắt quãng. Như đất lở. Như phù sa trôi mất. Như cái gò nhỏ bị chôn vùi dưới lớp quy hoạch, sổ đỏ, lệnh cưỡng chế - và một ngày kia bất ngờ trồi lên, thở, gọi, nức nở, rịn máu.
Tôi từng viết một bài ngắn, lạnh như tháng Chạp. "Tiếng thét tháng Chạp" - cái tên như một mũi kim khâu vào yết hầu của đất, của người. Bài ấy tôi viết như một bản tường thuật, liệt kê, không thở than, không rưng rức, không bình luận. Chỉ gom góp những tiếng gào, những con số bị rút ruột khỏi thân phận. Tôi không viết bằng cảm xúc. Tôi dằn lửa trong lòng. Nhưng đất không ngủ. Gò không yên. Đêm xuống, bài viết cựa mình. Nó nằm dưới gối tôi như một khúc xương còn tươi. Nó nằm trong giấc ngủ tôi như một sợi tóc dài mọc ngược - rút từng nhịp tim mà không chảy máu.
Tôi tưởng mình đã viết xong. Nhưng không. Tôi chưa bắt đầu. Tôi chỉ mới chạm đến cái vỏ. Còn ruột thì sôi. Còn đất thì thở. Rồi một ngày, tôi viết tiếp. Bằng văn chương. Không phải văn chương để phơi bày. Mà để giữ lửa. Tôi viết một truyện ngắn tên "Rạch Lúa còn đó". Nhưng viết rồi thấy hụt. Như một cái xuồng chưa kịp chạm bến đã lật. Như một lời hứa nói nửa chừng rồi thôi.
Tôi biết mình phải viết nữa. Không phải vì ai. Mà vì một cái gò. Không có tên. Không có tọa độ. Không nằm trong bản đồ đất đai hành chánh. Nhưng nằm trong lòng tôi như một cái nắm tay không buông. Tôi viết như lội giữa đồng nước - lội tới đâu, chữ tuôn tới đó. Tôi không vẽ bản đồ. Không dàn khung. Không đặt kế hoạch. Tôi để lũ nhỏ trong truyện dắt tôi đi: Lụa, Dợt, Lép, Cuội, Mắm... Mỗi đứa như một vết nứt trong lòng đất, mỗi đứa gánh một mạch ký ức trong máu huyết của cha ông. Và cái gò cất tiếng. Không phải bằng miệng. Mà bằng mùi tro, mùi nhang, mùi bùn non, trầu cau héo, tóc bạc gió xơ. Đất biết nói. Rừng biết rên. Và gió thì biết thở bằng ánh trăng soi qua vũng nước.

Product Details

ISBN-13:	9798317678494
Publisher:	Barnes & Noble Press
Publication date:	05/21/2025
Edition description:	TI?U THUY?T
Pages:	138
Product dimensions:	5.83(w) x 8.27(h) x 0.32(d)

About the Author

Ðánh giá t? d?c gi?:
“Nguy?n Ðông A – Gi?ng “van lai” gi?a nh?ng t?ng sóng ngôn t?
Có nh?ng nhà van hi?n di?n nhu dòng su?i ng?m—l?ng l?, b?n b?, không phô truong nhung mang n?i l?c âm ? không ngoi ngh?. H? vi?t nhu dào sâu vào t?ng tr?m tích c?a ngôn ng?, nhu th? t?ng con ch? là công c? khai phá chi?u sâu tâm th?c. Nguy?n Ðông A là m?t trong s? hi?m hoi ?y. Là m?t ngu?i M? g?c Vi?t, ông ch?n vi?t b?ng ti?ng Anh—không ph?i th? ti?ng Anh chu?n m?c, bóng b?y theo sách v?, mà là m?t th? ti?ng Anh s?ng d?ng, nhi?u l?p nghia, có k?t c?u sâu dày, th?m d?m nh?p di?u và ti?t t?u c?a van hóa M? da den. C? th?, ông g?n bó v?i AAVE (African American Vernacular English)—m?t d?ng ti?ng Anh c?a ngu?i M? g?c Phi, giàu c?m xúc và kháng c?.
Trong nh?ng tác ph?m phi hu c?u – t? kh?o c?u, bút ký d?n nh?ng th? nghi?m “h?n van” – gi?ng van ti?ng Anh c?a Nguy?n Ðông A không don thu?n là m?t phuong ti?n di?n d?t. Ðó là m?t phong cách dã du?c d?nh hình: ch?ng ch?c, n?n nã, và mang d?m tính chuyên nghi?p. Ngay c? khi ông ch? d?ng dua vào nh?ng y?u t? kh?u ng? d? tang s?c s?ng cho câu ch?, thì t?ng th? van phong c?a ông v?n gi? du?c khí ch?t c?a m?t n?n van chuong hàn lâm ki?u M?: khoáng d?t nhung không buông loi, t? nhiên mà v?n hàm ch?a ph?m giá và chi?u sâu tu tu?ng.
Sáu nam tru?c, nhà tho Du T? Lê – m?t trong nh?ng ti?ng nói tr?ng y?u c?a n?n tho Vi?t h?i ngo?i – dã có m?t nh?n xét dáng luu tâm v? Nguy?n Ðông A. Ông vi?t: “Tôi v?n cho r?ng, trong m?i con ngu?i, luôn có nhi?u hon m?t nhân thân. Nói cách khác, m?i chúng ta thu?ng có nhi?u hon m?t b?n ngã. Nhung hi?m khi nh?ng b?n ngã ? m?t con ngu?i dó, l?i mang tính d?i ngh?ch, quy?t li?t, t?a “Thiên dàng và Ð?a ng?c” nhu tru?ng h?p c?a nhà van Nguy?n Ðông A.” Theo ông, khi bu?c vào th? gi?i van xuôi c?a Nguy?n Ðông A, ngu?i d?c không b?t g?p nh?ng vùng d?t gi? tu?ng, mà là hi?n th?c trong d?ng th?c tr?n tr?i nh?t. Ðó là m?t hi?n th?c d?y bùn l?y, bóng t?i và nh?ng kho?ng khu?t khi?n con ngu?i dôi khi rùng mình, run r?y. V?i Du T? Lê, hi?n th?c “nh?y nh?a d?i thu?ng” trong van Nguy?n Ðông A không khác gì m?t d?a ng?c tr?n gian – trái ngu?c hoàn toàn v?i nh?ng gi?c mo thiên du?ng ng?t ngào trong nhi?u lo?i hình van chuong khác.